Në samitin e NATO-s që po mbahet në Hagë, Kryeministri britanik Keir Starmer do të shpallë një nga përforcimet më të mëdha të kapaciteteve ushtarake të Mbretërisë së Bashkuar që nga fundi i Luftës së Ftohtë.
Britania do të blejë 12 avionë luftarakë të gjeneratës së pestë F-35A, të aftë për të mbajtur dhe lëshuar bomba bërthamore të prodhimit amerikan. Kjo është hera e parë në më shumë se tri dekada që Britania do të ketë rol ajror në mbrojtjen bërthamore të NATO-s, një detyrë që më parë ishte përmbushur vetëm nga nëndetëset e Marinës Mbretërore.
F-35A janë një variant i avancuar i F-35B-ve që aktualisht përdor RAF-i, por me rreze veprimi më të gjatë dhe kapacitet më të madh për ngarkesë – të dizajnuar posaçërisht për misione strategjike. Këta avionë do të bazohen në RAF Marham dhe secili prej tyre do të kushtojë rreth 100 milionë paund. Ata pritet të jenë operativë brenda 1-2 viteve të ardhshme.
Kjo lëvizje përfaqëson një rikthim të fuqishëm të Britanisë në arsenalin ajror bërthamor të NATO-s, në një kohë kur siguria globale është në tension të lartë dhe konfliktet në Evropë dhe Lindjen e Mesme po ndikojnë drejtpërdrejt politikën e aleancës.
Mbretëria e Bashkuar aktualisht mbështetet në nëndetëset bërthamore, por edhe ato janë në proces modernizimi – me ndërtimin e katër nëndetëseve të reja, të cilat do të zëvendësojnë flotën aktuale.
Sipas qeverisë britanike, plani afatgjatë është të blihen deri në 138 avionë F-35, me pjesëmarrje të drejtpërdrejtë të mbi 20,000 vendeve të punës dhe 100 kompanive britanike, përfshirë BAE Systems, Cobham dhe Rolls-Royce. Megjithatë, prodhimi kryesor do të bëhet në Shtetet e Bashkuara nga kompania Lockheed Martin.
Ky njoftim pritet të përforcojë jo vetëm pozicionin e Britanisë brenda NATO-s, por edhe të dërgojë një sinjal të qartë për angazhimin e saj ndaj mbrojtjes kolektive dhe kapaciteteve të frikshme strategjike që aleanca kërkon në këtë periudhë delikate.
