Në orët e para të 23 qershorit 2025, Shtetet e Bashkuara të Amerikës nën drejtimin e presidentit Donald Trump ndërmorën një ndërhyrje ushtarake të menjëhershme kundër objekteve bërthamore të Iranit. Sulmet ajrore, të koduara si operacioni “Midnight Hammer”, synuan tri qendra kyçe; Fordow, Natanz dhe Isfahan, duke përdorur bomba të rënda bunker-buster. Ky veprim erdhi pas muajsh tensioni dhe paralajmërimesh, por shpejtësia dhe intensiteti i goditjes tronditi edhe aleatët më të afërt të Uashingtonit.
Çfarë ndodhi? Sipas burimeve zyrtare amerikane, sulmet synuan neutralizimin e kapaciteteve bërthamore të Iranit përpara se ato të bëhen të pakthyeshme. Presidenti Trump e quajti operacionin një “sukses spektakolar ushtarak” dhe hodhi haptazi idenë e një “ndryshimi regjimi” në Teheran, duke u shprehur se “nuk do të ketë më ajatollahë në Lindjen e Mesme”.
Reagimi Iranian, simbolikë, kërcënime dhe realpolitikë: Ajatollah Khamenei, në një postim simbolik në rrjetin X, publikoi një imazh të një kafke me yllin e Davidit dhe mbishkrimin: “armiku do të gjunjëzohet”. Irani deklaroi se do të përgjigjet në mënyrë “proporcionale dhe të koordinuar”, përfshirë hakmarrje ushtarake ndaj objektivave amerikane dhe izraelite. Në orët që pasuan, raketat iraniane goditën disa rajone në veri të Izraelit, ndërsa flota detare iraniane u përgatit për operacione në ngushticën strategjike të Hormuzit, duke kërcënuar bllokimin e një prej arterieve kryesore të energjisë globale.
Përditësim i fundit, sulme të koordinuara ndaj Izraelit: Sipas agjencisë iraniane Tasnim, Korpusi i Gardës Revolucionare Islamike (IRGC) ka deklaruar se ka kryer një valë të re sulmesh të përbashkëta me raketa dhe dronë kundër Izraelit. Sipas deklaratës, janë përdorur raketa me karburant solid dhe të lëngshëm si dhe taktika speciale për të depërtuar në sistemin mbrojtës izraelit. Deri tani, janë raportuar goditje raketore në pesë lokacione: Safad, Tel Aviv, Ashkelon, Ashdod dhe Beisan. Autoritetet izraelite nuk kanë dhënë ende një përgjigje zyrtare.
Reagimi ndërkombëtar, në kufijtë e kaosit: Këshilli i Sigurisë së OKB-së u mblodh urgjentisht. Kina, Rusia dhe Pakistani kërkuan ndalim të menjëhershëm të operacioneve ushtarake dhe nisjen e një dialogu shumëpalësh. Ndërkohë, Departamenti Amerikan i Shtetit lëshoi një paralajmërim global për qytetarët amerikanë, duke theksuar rrezikun e sulmeve kibernetike, sulmeve ndaj ambasadave dhe personelit ushtarak.
Tregjet dridhen, çmimi i naftës shpërthen: Vetëm disa orë pas sulmit, çmimi i naftës Brent u rrit me mbi 12%, ndërsa shqetësimet për mbylljen e Hormuzit dhe ndërlikimet në zinxhirët globalë të furnizimit nisën të përhapen në bursat botërore. Ekonomistët parashikojnë se nëse konflikti zgjerohet, kriza energjetike do të jetë më e rëndë se ajo e vitit 2022.
Rreziku i përshkallëzimit dhe Shqipëria: Për Shqipërinë dhe vendet e Ballkanit, rritja e çmimeve të karburanteve dhe pasiguria globale përbëjnë kërcënime të drejtpërdrejta ekonomike. Për më tepër, çdo destabilizim i Lindjes së Mesme rrezikon të rihapë valë të reja migrimi dhe tensione gjeopolitike në Mesdhe.
Përfundimi: Akti i fundit i Trump-it mund të jetë preludi i një konflikti të ri global, ku jo vetëm Irani, por edhe aktorët e tjerë si Hezbollah, Houthi dhe aleatë të Rusisë mund të përfshihen në një përshkallëzim të pakontrolluar. Historia e Lindjes së Mesme po shkruhet sërish me gjak dhe zjarr, ndërsa bota mban frymën.
