Ushtria izraelite përdori një bombë 500lb (230kg), një armë e fuqishme dhe pa dallim që gjeneron një valë masive shpërthimi në një zonë të gjerë, kur sulmoi një objektiv në një kafene të mbushur me njerëz në bregdet në Gaza të hënën, shkruan The Guardian.
Ekspertët e së drejtës ndërkombëtare thanë se përdorimi i një municioni të tillë pavarësisht pranisë së njohur të shumë civilëve të pambrojtur, përfshirë fëmijë, gra dhe të moshuar, ishte pothuajse me siguri i paligjshëm dhe mund të përbëjë një krim lufte.
Fragmente të armës nga rrënojat e kafenesë al-Baqa të fotografuara nga The Guardian janë identifikuar nga ekspertët e municioneve si pjesë të një bombe MK-82 me qëllim të përgjithshëm 230kg, një element kryesor i prodhuar në SHBA në shumë fushata bombardimi në dekadat e fundit.
Krateri i madh i lënë nga shpërthimi ishte një provë e mëtejshme e përdorimit të një bombe të madhe dhe të fuqishme si MK-82, thanë dy ekspertë të municioneve.
Një zëdhënës i Forcave të Mbrojtjes së Izraelit (IDF) tha se sulmi në kafene ishte nën shqyrtim dhe se “para sulmit, u morën hapa për të zbutur rrezikun e dëmtimit të civilëve duke përdorur mbikëqyrjen ajrore”.
Zyrtarë mjekësorë dhe të tjerë thanë se midis 24 dhe 36 palestinezë u vranë në sulmin ndaj kafenesë dhe dhjetëra të tjerë u plagosën. Të vdekurit përfshinin një regjisor të njohur dhe një artist, një shtëpiake 35-vjeçare dhe një fëmijë katërvjeçar. Midis të plagosurve ishin një djalë 14-vjeçar dhe një vajzë 12-vjeçare.
Sipas ligjit ndërkombëtar të bazuar në konventat e Gjenevës, një force ushtarake është e ndaluar të nisë sulme që shkaktojnë “humbje aksidentale të jetës civile” që është “e tepërt ose joproporcionale” me avantazhin ushtarak që duhet të fitohet.
Ajo që konsiderohet e pranueshme është e hapur për interpretim, por ekspertët thanë se vetëm një objektiv, eliminimi i të cilit mund të ketë një ndikim shumë të rëndësishëm në rrjedhën e një konflikti, mund të justifikojë vdekjen e dhjetëra civilëve.
Kafeneja kishte dy kate një kat të sipërm të hapur dhe një kat të poshtëm me dritare të gjera në plazh dhe det dhe qasje që ishin qartë të dukshme nga lart.
Gerry Simpson, nga Human Rights Watch, tha: “Ushtria izraelite nuk ka thënë saktësisht se kë po synonte, por tha se përdori mbikëqyrje ajrore për të minimizuar viktimat civile, që do të thotë se e dinte se kafeneja ishte plot me klientë në atë kohë.
“Ushtria do ta dinte gjithashtu se përdorimi i një bombe të madhe të drejtuar nga ajri do të vriste dhe gjymtonte shumë civilë atje. Përdorimi i një arme kaq të madhe në një kafene padyshim të mbushur me njerëz rrezikon që ky të ishte një sulm i paligjshëm, disproporcional ose pa dallim dhe duhet të hetohet si krim lufte.”
Dr. Andrew Forde, një profesor asistent i ligjit të të drejtave të njeriut në Universitetin e Qytetit të Dublinit, tha se sulmi ishte tronditës.
“Kur sheh një situatë ku përdoren municione të rënda, veçanërisht [në] një hapësirë civile të mbushur me njerëz, madje edhe me synimin më të mirë në botë… kjo domosdoshmërisht do të krijojë një rezultat të pakontrollueshëm që nuk është në përputhje me… konventat e Gjenevës”, tha ai.
Kafeja familjare al-Baqa u themelua pothuajse 40 vjet më parë dhe ishte e njohur si një vend rekreacioni për të rinjtë dhe familjet në Qytetin e Gazës. Ajo shërbente një përzgjedhje të vogël pijesh të buta, çajrash dhe biskotash.
Edhe pse shumica dërrmuese e popullsisë prej 2.3 milionë banorësh të Gazës vuan rëndë nga kequshqyerja në rritje dhe kërcënimi i vazhdueshëm i urisë, disa prej tyre kanë kursime ose paga që u lejojnë atyre të frekuentojnë kafenetë e pakta të mbetura.
Zona e portit ku ndodhej kafeneja al-Baqa nuk mbulohej nga asnjë prej urdhrave të evakuimit të lëshuar nga IDF për të paralajmëruar për operacione ushtarake të afërta.
Izraeli e ka akuzuar vazhdimisht Hamasin për përdorimin e civilëve si mburoja njerëzore, një akuzë që grupi militant islamik e mohon.
Presidenti amerikan Donald Trump ndërkohë do të takohet me kryeministrin izraelit Benjamin Netanyahu të hënën.
Sipas mediave të huaja, bëhet e ditur se zyrtarët e SHBA-së thanë se takimi do të zhvillohet teksa Trump kishte planifikuar të shkonte në Floridën Jugore dhe pas deklaratave të tij se është e mundur të arrihet një armëpushim në Gaza brenda një jave.
