Shtetet e Bashkuara e informuan Turqinë për planet e Izraelit për të sulmuar Iranin të premten e kaluar, disa orë para sulmeve, sipas burimeve të cituara nga Middle East Eye.
Sipas medies, informimi u zhvillua me qëllim parandalimin e tensioneve të mundshme midis Ankarasë dhe Tel Avivit, të cilat kohët e fundit kanë pasur mosmarrëveshje për Sirinë për shkak të pranisë së shtuar të Ankarasë në vend.
Vlerësohet se avionët izraelitë kanë përdorur hapësirën ajrore siriane dhe irakiane për të goditur objektiva në Iran.
Që nga dhjetori, qeveria e kryeministrit izraelit Benjamin Netanyahu ka shkatërruar çdo sistem mbrojtës ajror në Siri, duke e lënë vendin në mënyrë efektive të pambrojtur, shkruan Middle East Eye, e cila vëren se nuk ishte në gjendje të verifikonte informacionin as me Ministrinë e Jashtme turke dhe as me Departamentin e Shtetit të SHBA-së, të cilit i kërkoi koment.
Në fakt, Ministria e Jashtme e Irakut u ankua në Këshillin e Sigurimit të OKB-së për përdorimin e hapësirës ajrore nga avionët izraelitë për të sulmuar Iranin.
Agjencia e lajmeve Reuters raportoi se Ministria e Jashtme u dërgoi një notë diplomatike disa aleatëve rajonalë në Lindjen e Mesme, përfshirë Katarin, duke i informuar ata për sulmet e afërta izraelite ndaj Iranit.
Tensionet midis Turqisë dhe Izraelit janë përshkallëzuar, pasi Ankaraja dhe Damasku kanë filluar bisedimet për të krijuar disa baza ushtarake në Siri, me qëllim stërvitjen e ushtrisë së shpërbërë të vendit.
Izraeli ka frikë se do të vendosë sistemin S-400 në Siri
Së bashku me Libanin, Irakun dhe Jordaninë, Turqia synon të ndihmojë Damaskun të eliminojë grupet e mbetura të Shtetit Islamik (ISIS) dhe të marrë kontrollin e bazës ajrore Tiyas, e njohur edhe si T4, në Sirinë lindore.
Një nga shqetësimet kryesore të Izraelit është mundësia që Turqia të marrë kontrollin e hapësirës ajrore siriane dhe potencialisht të vendosë atje sisteme të mbrojtjes ajrore S-400 të prodhuara në Rusi.
Një zyrtar izraelit i tha Middle East Eye muajin e kaluar se Izraeli nuk donte që Ankaraja të monitoronte nga afër lëvizjet ajrore izraelite, veçanërisht në rast të një sulmi ndaj Iranit.
Megjithatë, një burim turk tha se nuk ka gjasa që Ankaraja të vendosë S-400 në Siri, pasi Uashingtoni e kundërshton planin. Në vend të kësaj, Turqia pritet të vendosë sisteme mbrojtëse ajrore që synojnë kërcënimet e menjëhershme, të tilla si dronët dhe sulmet në lartësi të ulët.
Që kur Izraeli nisi sulmin ndaj Iranit, Presidenti turk Rexhep Tajip Erdogan ka zhvilluar disa telefonata me udhëheqësit rajonalë, përfshirë presidentët e Republikës Islamike, Shteteve të Bashkuara dhe Rusisë, duke mbështetur diplomacinë si të vetmen mënyrë për të zgjidhur mosmarrëveshjen.
Fundjavën e kaluar, Erdogan i tha Presidentit të SHBA-së, Donald Trump, se negociatat mbi programin bërthamor të Iranit ishin e vetmja zgjidhje paqësore për t’i dhënë fund konfliktit dhe ofroi Turqinë si ndërmjetës për paqen.
Sipas burimeve në Ankara, Forcat Ajrore Turke u vunë në gatishmëri të lartë, ndërsa qeveria mblodhi një sërë takimesh sigurie për të studiuar skenarët e mundshëm të emergjencës dhe rreziqet e përhapjes pas fillimit të fushatës ushtarake izraelite.
Në një telefonatë me Presidentin sirian Ahmed al-Sharaa gjatë fundjavës, Erdogan e këshilloi Sirinë të mos përfshihet në përshkallëzimin midis Iranit dhe Izraelit dhe të mbetet vigjilente për rreziqe dhe sulme të mëtejshme nga grupet terroriste.
