CNN raporton se inteligjenca amerikane vlerëson se Irani nuk ishte duke punuar aktivisht për ndërtimin e një arme bërthamore para sulmeve izraelite ndaj objekteve ushtarake dhe bërthamore iraniane.
Sipas katër burimeve të informuara, thotë CNN, programi bërthamor iranian do të kërkonte të paktën tre vjet për të prodhuar dhe përdorur një armë bërthamore kundër një targeti.
Ky vlerësim bie ndesh me paralajmërimet e Izraelit, i cili ka deklaruar se Irani po i afrohej shpejt një “pike pa kthim” në përpjekjet e tij për të siguruar armë bërthamore. Izraeli ka nisur bastisje dhe sulme që prej pesë ditësh, të cilat i justifikon si masa “vetëmbrojtjeje”.
Sulmet izraelite kanë shkaktuar dëme të mëdha në kompleksin kryesor të pasurimit të uraniumit në Natanz, por vendi i fortifikuar i Fordow ka mbetur kryesisht i paprekur. Ekspertët e mbrojtjes theksojnë se Izraeli nuk mund ta dëmtojë Fordow pa armë specifike dhe mbështetje ajrore nga Shtetet e Bashkuara.
Situata nënvizon tensionet e thella rajonale dhe ndryshimet në vlerësimet e inteligjencës ndërkombëtare mbi kapacitetet bërthamore të Iranit.
A ka Irani armë bërthamore?
Deri më tani, nuk ka prova që Irani ka ndërtuar armë bërthamore.
Megjithatë, ekziston shqetësim i madh ndërkombëtar për faktin se Irani ka bërë përparime të konsiderueshme në prodhimin e uraniumit të pasuruar në nivele të larta, që është përbërësi kryesor për ndërtimin e një bombe bërthamore.
Sipas vlerësimeve të fundit nga burime perëndimore dhe agjenci ndërkombëtare, Irani nuk ka ndërtuar një bombë, por tani i duhen vetëm rreth një javë për të prodhuar sasinë e nevojshme të uraniumit të pasuruar në nivel armësh për një bombë të vetme, nëse vendos ta bëjë këtë.
Pra, ndonëse nuk posedon armë bërthamore, kapaciteti teknik për ta ndërtuar një të tillë është rritur ndjeshëm. Kjo është ajo që e bën situatën aktuale shumë të tensionuar dhe është arsyeja kryesore pse vendet si Izraeli dhe SHBA e shohin programin bërthamor të Iranit si një kërcënim potencial.
Ndërkohë Agjencia Ndërkombëtare e Energjisë Atomike, një mbikëqyrës ndërkombëtar i lartë, tha javën e kaluar se Irani kishte grumbulluar mjaftueshëm uranium në nivele për të prodhuar nëntë bomba bërthamore.
Sfida, për Iranin, është prodhimi jo vetëm i një arme bërthamore, të cilën ekspertët thonë se Irani mund ta bëjë brenda pak muajsh nëse vendos ta bëjë, por edhe prodhimi i një sistemi funksional të shpërndarjes, gjë që mund të zgjasë shumë më tepër.
Ndërsa zyrtarët e inteligjencës amerikane, po punojnë për të vlerësuar dëmin që Izraeli i ka shkaktuar arkitekturës bërthamore të Iranit, ekziston një shqetësim se sulmi i shpejtë mund ta bëjë Iranin të bëjë atë që zyrtarët amerikanë besojnë se nuk e ka bërë deri më tani: Të krijojë një armë bërthamore.
