Presidenti i SHBA-së, Donald Trump, ka bërë thirrje për vendosjen e 2000 trupave të Gardës Kombëtare në Los Angeles, ku protestat kundër bastisjeve të imigracionit janë përshkallëzuar.
Vendimi i tij për të thirrur Gardën Kombëtare shpërfilli autoritetin e Guvernatorit të Kalifornisë, Gavin Newsom, i cili e quajti veprimin “qëllimisht nxitës”.
Të paktën 118 emigrantë u arrestuan në operacione në të gjithë qytetin gjatë javës së kaluar, gjë që çoi në skena të tensionuara ndërsa turma u mblodhën jashtë bizneseve që mendohej se ishin bastisur.
Departamenti i Sherifëve të Qarkut të Los Anxhelosit tha se turmat “u bënë gjithnjë e më të irrituara, duke hedhur objekte dhe duke shfaqur sjellje të dhunshme”, duke bërë që policia të përdorte gaz lotsjellës dhe granata tymuese.
Guvernatori Newsom, së bashku me kryetarin e bashkisë së Los Anxhelosit dhe një kongresmene të Kalifornisë thanë në komente të ndara se besonin se policia lokale mund t’i përballonte protestat. Njëzet e nëntë persona u arrestuan, sipas zyrtarëve lokalë.
A mund ta dërgojë presidenti Gardën Kombëtare?
Për të shuar trazirat në rritje, Trump lëshoi një direktivë sipas një ligji federal të përdorur rrallë që i lejon presidentit të federalizojë trupat e Gardës Kombëtare në rrethana të caktuara.
Garda Kombëtare vepron si një entitet hibrid që i shërben interesave shtetërore dhe federale. Zakonisht, forca e Gardës Kombëtare të një shteti aktivizohet me kërkesë të guvernatorit.
Në këtë rast, Trump e ka anashkaluar atë hap duke u thirrur në një dispozitë specifike të Kodit të Shërbimeve të Armatosura të SHBA-së të titulluar 10 USC 12406 , i cili liston tre rrethana në të cilat presidenti mund ta federalizojë Gardën Kombëtare.
Nëse SHBA-të “janë të pushtuara ose janë në rrezik pushtimi nga një komb i huaj”; “ka një rebelim ose rrezik për një rebelim” kundër qeverisë; ose “presidenti nuk është në gjendje me forcat e rregullta të zbatojë ligjet e Shteteve të Bashkuara”.
Në memorandumin e tij duke i kërkuar Gardës Kombëtare, Trump tha se protestat në Los Angeles “përbëjnë një formë rebelimi kundër autoritetit të Qeverisë së Shteteve të Bashkuara”.
Sipas ekspertëve, kjo është hera e parë që Garda Kombëtare është aktivizuar pa kërkesën e guvernatorit të shtetit që nga viti 1965.
Në vitin 1992, Garda Kombëtare u federalizua në Los Anxhelos gjatë trazirave pasi oficerët e policisë u liruan nga akuzat për rrahjen e një shoferi me ngjyrë të identifikuar si Rodney King.
Presidenti i atëhershëm George HW Bush dërgoi trupa me kërkesë të guvernatorit të Kalifornisë në atë kohë, Pete Wilson.
Në vitin 2020, trupat e Gardës Kombëtare u vendosën në disa shtete pas protestave për vrasjen e George Floyd.
Si kanë reaguar zyrtarët ndaj urdhrit të Trump?
Figura të larta në administratën Trump e kanë mbështetur vendimin e presidentit për të mobilizuar Gardën Kombëtare. Sekretari i Mbrojtjes Pete Hegseth tha në mediat sociale se kjo ishte “logjikë e shëndetshme “, duke shtuar se “dhuna dhe shkatërrimi kundër agjentëve federalë dhe objekteve federale nuk do të tolerohet”.
Senatori republikan Markwayne Mullin i tha CNN: “A ju duket se protestat janë nën kontroll? Absolutisht jo.”
Megjithatë, kjo është hedhur poshtë nga disa zyrtarë të Kalifornisë, të cilët këmbëngulin se policia e qytetit është e pajisur për t’u përballur me trazirat dhe se përfshirja e ushtrisë është e panevojshme.
Kongresmenja nga Kalifornia, Nanette Barragán, një demokrate që përfaqëson qytetin e Paramount në periferi të Los Anxhelosit ku kanë ndodhur protestat, i tha CNN: “nuk kemi nevojë për ndihmë”.
Garda Kombëtare “vetëm do t’i përkeqësojë gjërat”, shtoi ajo.
Fjalët e saj janë në sinkron me ato të Guvernatorit Newsom, i cili gjithashtu foli kundër dërgimit të trupave të Gardës Kombëtare në shtetin e tij.
“Qeveria federale po merr përsipër Gardën Kombëtare të Kalifornisë dhe po vendos 2000 ushtarë në Los Angeles – jo sepse ka mungesë të forcave të rendit, por sepse duan një spektakël”, shkroi Newsom në X.
Kryetarja e bashkisë së Los Anxhelosit, Karen Bass, i tha ABC7 se vendosja e Gardës Kombëtare ishte e padëshiruar.
Çfarë ka bërë ICE në Los Anxhelos?
Zyrtarët e Imigracionit dhe Doganave (ICE) kontrolluan zonat e banuara kryesisht me latino-amerikane të Los Anxhelosit të premten, duke zbatuar masat e marra nga Trump kundër imigracionit të paligjshëm, duke çuar në dhjetëra arrestime.
Gjatë bastisjeve të së premtes, u arrestuan 44 persona, sipas një zëdhënësi të Hetimeve të Sigurisë Kombëtare, një degë e ICE-së.
Përpjekjet janë pjesë e qëllimit të presidentit për të zbatuar “operacionin më të madh të deportimit” në historinë e SHBA-së.
Los Anxhelosi, i cili ka një popullsi të lartë të lindur jashtë vendit, ka qenë një objektiv i madh.
Në fillim të majit, ICE njoftoi se arrestoi 239 migrantë pa dokumente gjatë një operacioni njëjavor në zonën e Los Anxhelosit, pasi arrestimet dhe deportimet e përgjithshme mbetën pas pritjeve të Trump.
Muajin pasardhës, Shtëpia e Bardhë e rriti objektivin e saj që zyrtarët e ICE të bënin të paktën 3,000 arrestime në ditë.
Autoritetet e kanë zgjeruar kërkimin e tyre gjithnjë e më shumë duke përfshirë vendet e punës si restorantet dhe dyqanet me pakicë. Bastisjet në Los Angeles që shkaktuan protestat ndodhën në një furnizues me shumicë veshjesh dhe një pikë shitjeje me pakicë në Home Depot.
“Do të shihni më shumë zbatim të rregullave në vendet e punës sesa keni parë ndonjëherë në historinë e këtij kombi”, tha zyrtari kufitar i Trump, Thomas Homan.
Fushata ambicioze e deportimit ka përfshirë grumbullimin e emigrantëve në aeroplanë ushtarakë dhe dërgimin e tyre në Gjirin e Guantanamos, një qendër famëkeqe paraburgimi ushtarake amerikane e akuzuar për abuzime të të drejtave të njeriut, përpara se t’i sillte përsëri në Luiziana.
Migrantë të tjerë janë deportuar në një mega-burg në El Salvador, përfshirë të paktën një që ndodhej ligjërisht në SHBA. Disa emigrantë janë dërguar në vende nga të cilat nuk janë.
Shumë nga këto veprime janë përballur me sfida ligjore në gjykatë.
Si ka reaguar Los Anxhelosi ndaj bastisjeve?
Të premten, disa protestues u përleshën me agjentë federalë jashtë një dyqani rrobash. Ata hodhën sende drejt agjentëve dhe u përpoqën të bllokonin zyrtarët federalë nga kryerja e arrestimeve të tyre. Në përgjigje, agjentët me pajisje kundër trazirave përdorën granata zburmuese dhe sprej me piper për të mposhtur turmën.
Jashtë një dyqani Home Depot në Paramount, afërsisht 32 km në jug të qendrës së Los Anxhelosit, u përdorën gaz lotsjellës dhe tymuese kundër protestuesve.
Në një postim në mediat sociale, ICE e përshkroi skenën të shtunën, duke thënë se “oficerët tanë të guximshëm ishin shumë më të paktë në numër – mbi 1,000 protestues rrethuan dhe sulmuan një ndërtesë federale”.
Në përgjigje të protestave, Departamenti i Policisë së Los Anxhelosit tha se bëri 29 arrestime, pothuajse të gjitha për mosshpërndarje, gjë që përbën kundërvajtje, sipas partnerit mediatik të BBC-së, CBS News.
