Në një deklaratë të paprecedentë që tronditi opinionin ndërkombëtar, Presidenti amerikan Donald Trump, paralajmëroi “zhdukjen totale” të Hamasit, nëse ky i fundit nuk pranon pa kushte planin amerikan për dorëzimin e plotë të pushtetit në Gaza.
Në një intervistë të dhënë për CNN këtë të dielë, Trump konfirmoi se po punon intensivisht me kryeministrin izraelit Benjamin Netanyahu për zbatimin e një plani 20-pikësh, i cili synon të zgjidhë njëherë e mirë çështjen e Gazës, por përmes një ultimatum brutal: ose paqe me çarmatim, ose shkatërrim total.
Ky plan, i cilësuar nga analistët si më radikali që nga Marrëveshjet e Oslos, kërkon që Hamas të:
· Dorëzojë të gjithë pengjet e mbetura,
· Çarmatoset plotësisht,
· Heqë dorë nga çdo funksion qeverisës,
· Pranojë një administratë tranzitore të udhëhequr nga një trupë ndërkombëtare apo teknokratë palestinezë të mbështetur nga OKB dhe SHBA.
Sipas burimeve të Associated Press, Hamas ka dhënë sinjale paraprake se do të pranojë dorëzimin e pushtetit dhe lirimin e pengjeve, por refuzon kategorikisht çarmatimin, duke e konsideruar atë si “dorëzim të pashpirt” përballë një Izraeli që nuk ka ofruar asnjë garanci për ndalimin e operacioneve ushtarake në Gaza.
Nga ana tjetër, Netanyahu, i vendosur mes presioneve të brendshme politike dhe trysnisë ndërkombëtare, e ka pranuar planin në parim, por ka vënë disa kushte: kontroll të vazhdueshëm të kufirit jugor të Gazës, ruajtje të mundësisë për ndërhyrje ushtarake dhe ndalimin e kthimit të çdo elementi të armatosur të Hamasit në skenën politike palestineze.
Trump e ka bërë të qartë se kjo është një “mundësi e vetme për paqe” dhe se SHBA do të ndërpresë çdo mbështetje diplomatike për çdo palë që pengon këtë proces.
“Nëse Hamas nuk pranon, atëherë nuk do të ketë negociata të mëtejshme, do të ketë vetëm pasoja,” u shpreh ai.
Ky është një moment historik për Lindjen e Mesme, ku diplomacia amerikane po përpiqet të imponojë një zgjidhje të ashpër, por që mbështetet nga disa vende arabe si Egjipti dhe Emiratet, të cilat shpresojnë në një stabilizim të rajonit përmes neutralizimit të Hamasit dhe rivendosjes së një administrimi civil funksional në Gaza.
Megjithatë, dilemat mbeten të mëdha: Kush do ta administrojë Gazën nëse Hamas largohet? Si do të ruhet siguria e civilëve pa kthyer zonën në një protektorat ushtarak izraelit?
A do të pranojë popullsia palestineze një “zgjidhje” e cila vjen në formën e një shtrëngese diplomatike dhe ushtarake?
Në sfondin e kësaj përballjeje, shfaqet qartë se Trump po kërkon të rifitojë rolin e “negociatorit të madh” në një nga çështjet më të vështira të politikës ndërkombëtare, duke përdorur mjete të forta, por që në pamje të parë po japin rezultate.
Ndërsa bota ndjek me ankth zhvillimet në Gaza, diplomacia është kthyer në një fushëbetejë sa delikate aq edhe brutale, ku fati i një populli po negociohet ndërmjet kërcënimeve, kushteve dhe interesave strategjike.
